İslam medeniyetinin hazinesi Yıldız'da

70 bin cilt kitap, 10 bin kitap dışı malzeme (makale, rapor, broşür), bin 150 mikrofilm ve mikrofiş, bin 500 atlas, harita ve plan, bin 570 süreli yayın, binlerce fotoğraf, 140 dilde eser... Bu rakamlar silsilesi uzayıp gidiyor. Emsallerine daha çok Avrupa'da rastlayacağınız ferahfeza bir mekân. Tavanındaki kalem işleri, aydınlık pencereleri, okaliptüs ağacından yapılmış yıldız motifli kitaplıkları, boylu boyunca raflarıyla kitaptan bir rüyayı andırıyor burası. 'Ben artık eskisi gibi değilim' diyen bu tarihî yapıda barut kokusu yerini, insanı içine çeken kitap kokusuna devretmiş.

Depolarda saklı bir düşten uyanan kitaplar, kendilerine mahsus bir dünya kurmuş, okurlarını bekliyor. Kitap tutkunlarının ve araştırmacıların merakını depreştiren bu mekân İslam, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi'ne (IRCICA) kütüphane olarak tahsis edilen Yıldız Sarayı Silahhane Binası. 1980 yılında kurulan merkezin yıllar içinde çoğalan, sonunda da taşan kitapları Çit Kasrı'na sığmayınca 2007'de Başbakanlık'ın desteğiyle Silahhane binasına yerleşme kararı çıktı. Geçtiğimiz haftalarda açılan kütüphane Türkiye'de bu alanda pek çok 'ilk'e sahip.

İstanbul'a yeni bir kütüphane kazandırdıklarını söyleyen IRCICA Genel Direktörü Dr. Halit Eren, "Silahhane sanki kütüphane olması için yapılmış bir bina. Büyüyen kütüphanemizde iki yenilik var. 'Sayısal kütüphane' olarak adlandırdığımız sistemle kitapları elektronik ortama aktarıyoruz. Diğer bir yenilik ise radyo frekanslı kimlik yöntemi. Kitapla ilgili tüm bilgiler bir çiple esere yerleştiriliyor. Kumanda gibi bir aletle rafları dolaşıyoruz. Alet eksik kitabın notunu alıyor ve onun yerini bir dedektör misali gösteriyor. Kitapların sayımı ve okurlar için kolaylık sağlayan bu sistem dünyada çok yeni, Türkiye'de ise sadece IRCICA'da var. Bu yenilikler ve yeni kütüphanemiz, okuyucuların ve araştırmacıların şevkini artıracak." diyor.

5 kilometreye ulaşan raflar

IRCICA'nın kütüphanesinde kültür, tarih, edebiyat ve entelektüel tarih konularında zengin bir koleksiyon yer alıyor. Yurtiçi ve dışından Zeki Ali, Oktay Aslanapa, Vedat Eldem, Haydar Bammate, Necmettin Bammate, Ahmet Ateş, N. Nurettin Ege, ve Nuri Arlases gibi sahalarında isim yapmış kişilerin koleksiyonlarının da kütüphaneye bağışlanmasıyla oldukça geniş ve seçkin bir koleksiyon oluşturulmuş. Kitaplar, yakın bir zamana kadar konser, kokteyl ve resepsiyon gibi faaliyetler için kullanılan Silahhane'de gölgelerden çıkıp aydınlığa kavuşmuş. 5 km'ye ulaşan raflar adeta bir mağaza vitrini gibi parlıyor. İki katlı kütüphanenin ortasına kurulmuş okuma masalarının, birkaç insan boyundaki rafların aralarında dolaşmak insana farklı bir huzur veriyor.

75 ülkeden 582 kişi ve kurumla yayın değiştiren IRCICA Kütüphanesi; aralarında Kur'an-ı Kerim'in ilk Latince tercümeleri, İbrahim Müteferrika baskıları ve Batı dillerinde yazılmış nadir eserler olmak üzere binlerce kitap ve eseri dünya ile paylaşıyor. İslam medeniyetini, dünya toplumlarının dil ve kültür coğrafyasını belgeleyen 130 farklı dilde 400 binden fazla tarih, coğrafya, bilim, sanat, din, edebiyat, felsefe konulu kitaba dokunmak, koklamak ayrı bir heyecan uyandırıyor. Yolunuzu bir zamanlar II. Abdülhamid'in dillere destan Yıldız Kütüphanesi'ni de içinde barındıran saraya düşürürseniz bu 'kitap kokulu rüya' sizi muhtemelen, IRCICA Kütüphanesi'nin müdavimleri arasına ekleyecektir. Kütüphane pazar hariç her gün 09.00-18.00 arasında ziyaret edilebilir. (0212 259 17 42)

Musa İğrek, İstanbul
Zaman Gazetesi
08/06/2009

Yorumlar