‘Yasaklı Kitaplar Haftası’ bizde de kutlansa...


Risale-i Nur Külliyatı’nın hak sahiplerinden izin alınmaksızın yayımlandığı bahanesiyle, Kültür Bakanlığı’nın yayıncılara bandrol vermemesi hâlâ devam ediyor. Basımı bir nevi duran Risale-i Nur’lara uygulanan bu akıl almaz uygulama, devletin bu eserleri kamu malı sayarak tekeline almasına doğru ilerliyor. Senelerdir hiçbir sıkıntı yaşanmadan basılan Risale-i Nur’ların, bir anlamda yasaklı kitaplar listesine girdiği söylenebilir, zira devlet inisiyatifine bırakılan bu yayımlama özgürlüğünün ne kadar süreceği ve bu kitapları basmak isteyen yayıncılar için nasıl bir yol bulunacağı, tam bir bilmeceye dönmüş durumda.

Devletin yayınevlerine Risaleleri yayımlama engeli süredursun, Amerika’da okuma ve yayımlama özgürlüğüne dikkat çekmek için senelerdir kutlanan ‘Yasaklı Kitaplar Haftası’ için gün sayılıyor. 1982’den bu yana okullarda ve kütüphanelerde bulunan kitaplara karşı başlatılan çeşitli yargılama ve tartışmalara bir tepki olarak doğan hafta kapsamında her yıl bir tema belirlenerek çeşitli etkinlikler düzenleniyor. 21-27 Eylül arasında kutlanacak olan haftanın bu yılki teması, çizgi romanlar. Bilgiye serbest erişimin değerini vurgulayan etkinlik kitapseverleri, yayıncıları, kütüphanecileri, kitabevlerini, yazarları, gazetecileri ve öğretmenleri her türlü bilgiye ulaşma ve düşünceyi ifade etme özgürlüğü için bir araya getirmeyi amaçlıyor.

YASAKLI KİTAPLARI SESLİ OKUMA EYLEMİ

Birliğin hazırladığı listeye göre, ABD’de geçtiğimiz yıl ve bu senenin ortaları kadar yaklaşık 350 kitap kütüphanelerde ve okullarda sansürlendi. Etkinlik kapsamında her yıl, o yılın en çok yasakla karşılaşan on kitabı seçilerek okuma etkinliği düzenleniyor. Bu yıl engellemeyle karşılaşan kitaplar arasında şunlar yer alıyor: Isabel Allende, The House of the Spirits; Margaret Atwood, The Handmaid’s Tale; Anne Frank, The Diary of a Young Girl; Toni Morrison, Bluest Eye; Suzanne Collins, The Hunger Games; Jeff Smith, Bone...

Amerikan Kütüphaneler Birliği’nin öncülüğünde kutlanan Yasaklı Kitaplar Haftası kapsamında, ülkenin dört bir yanındaki kütüphaneler ve kitabevleri, düzenledikleri etkinliklerle düşünce özgürlüğüne vurgu yapıyor ve yasaklılar listesine giren kitaplar okurlarca sesli okunarak sansürcü anlayışa dikkat çekiliyor. Yasaklı Kitaplar Haftası etkinliğine dünya genelinde de destek var. Bunun yanı sıra dileyenler, yasaklı kitaplar listesinden seçilen kitaplardan bölümler seslendirerek kameraya kaydediyor ve bunu sosyal medyadan paylaşıyor. Hafta boyunca okuma özgürlüğünü savunanlar ve sansüre karşı olanlar sosyal medya üzerinden #bannedbooksweek hashtag’i seslerini duyuruyor. Yasaklı Kitaplar Haftası’nın resmi sitesi ise: www.bannedbooksweek.org. Türkiye’nin yasaklı kitaplar konusunda pek de iç açıcı olmayan durumunu düşündüğümüzde ülkemizde böyle bir etkinliğin düzenlenmesi elbette büyük tartışmalara sebep olacaktır, fakat böyle bir haftaya ihtiyacımız olduğu kesin!

Türkiye’nin yasaklı kitap karnesi kötü

Amerika'da düzenlenen Yasaklı Kitaplar Haftası, geçtiğimiz mayıs ayında Işıl Eğrikavuk'un İstanbul'daki Rampa Galeri'de açılan Karanlık Kütüphane adlı sergisini akla getirdi. Serginin bir bölümünü oluşturan Yasaklı Kitaplar Kütüphanesi'nde çeşitli dönemlerde yasaklanan dört yüz kitaba yer veren sanatçı "Her dönemin kendi yasaklamalarını getirdiği ve faturanın her daim kitaba, yazara, yayıncıya ve okuyucuya kesildiğini çok net görüyoruz." diyordu. Türkiye'nin yasaklı kitap karnesi çok parlak olmasa da iyi gelişmeler olmuyor değil, fakat yasaklamalar hâlâ sürüyor. Türkiye'de kayıtların tutulmaya başlandığı 1952 yılından beri, adli ve idari birimlerce hakkında toplatma, yasaklama, dağıtım ve satışın engellenmesi kararı alınan yaklaşık 22 bin 600 yayın bulunuyordu. Geçtiğimiz aralık ayında bu yasak kalkarken bu ürküten yasaklı yayınlar arasında 2 bin 336 kitap yer alıyordu. Mahkemeler, bu kitaplardan 2 bin 221'sinin yasağını kaldırırken, 115 kitap hakkındaki toplatma, yasaklama ve satışının engellenmesi kararının devamına hükmetti.

Musa İğrek
Zaman Gazetesi
10 Eylül 2014



Yorumlar