Nobel Edebiyat Ödülü, her yıl yeni bir tartışmanın gölgesinde geçiyor. Ödülün açıklanmasına yakın, ortaya çıkan bahis listeleri ve tahminler bir gelenek halini alırken, dünyanın en büyük bahis şirketi Ladbrokes bu süreçte heyecanı adamakıllı körüklüyor. Geçtiğimiz yıl ödüle (yine kendi ülkesinin dışında az duyulmuş bir yazara) Fransız yazar Patrick Modiano layık görüldüğünde jürinin kararı sürpriz olarak değerlendirilmiş ve tartışılmıştı. Nobel komitesinin bu sürprizleri elbette edebiyat dünyasında eğlenceli bulunuyor fakat jürinin bu süreci nasıl yönettiği ve hassasiyetleri çok da bilinen konular değil.
Nobel Edebiyat Ödülü’nün kime verileceğine karar veren İsveç Akademisi’nin 18 üyesinin başkanı Peter Englund, geçtiğimiz günlerde blogundan bir açıklama yaparak önemli bilgiler paylaştı. Englund, Nobel Edebiyat Ödülü adaylarından birinin isminin sızdırılmasının, o adayın listeden çıkmasına neden olabileceğini söyledi. Englund, yazısında, bunun yanı sıra adaylardan birinin ismini sızdıran üyenin kuruldan ihraç edildiğini söylüyor. Seçtikleri aday adaylarını paylaşan ve bunu söylemekten çekinmeyen isimlerin olduğunu dile getiren Englund, bunun açıkça bir kural ihlali olduğunu ekliyor. Nobel’e aday ismin sızması halinde o adayı listeden çıkarmanın kendileri için çok zor olmadığını belirten Englund, bu tavırla “Nobel edebiyat ödülü adayı” diye bir etiketin önüne geçmek istediklerini de ifade ediyor.
Tıpkı Nobel Barış Ödülü’nde olduğu gibi edebiyat ödülü için de kurum ve kişiler aday sunabiliyor. Geçtiğimiz yıl bahis şirketi Ladbrokes’ın, İsveçli yatırımcıların yarışa katılması sonrasında bahis oranlarının bir anda değiştiğini duyurması, Englund’un kaygılarında haklı olduğunu ortaya koyuyor. Ekim 2015’te verilecek ödül için 36 yeni isimle birlikte şimdiye kadar 198 kişilik aday listesi oluşmuş durumda. Bu rakam nisanda 20-25 kişiye, mayısta ise beş kişilik bir listeye dönüşecek. Ekim ayında ise bu beş kişi arasından seçilen yazarın ismi duyurulacak.
Her yıl Nobel tahminlerinin ve bahis listelerinin değişmeyen isimleri Adonis, Haruki Murakami, Joyce Carol Oates ve Philip Roth gibi isimlerin bir türlü ödülü alamamasında bu sızmaların etkisi var mı bilinmez ama kural gereği 50 yıl boyunca aday listesindeki isimler açıklanmıyor. Bu 50 yıllık süreçten sonra edebiyat tarihçileri için Nobel listelerinden düşmeyen bu adaylar iyi bir araştırma konusu olacağa benziyor. (www.peterenglund.com)
Musa İğrek, Londra
Zaman Gazetesi
26 Şubat 2015
http://www.zaman.com.tr/kultur_nobel-edebiyat-odulu-komitesinden-uyari_2280147.html
Yorumlar
Yorum Gönder