Çağdaş Türk sanatının Sotheby's macerası başarı mı değil mi?

İngiltere'nin ünlü müzayede evi Sotheby's'in 4 martta Londra'da gerçekleştirdiği 'Türk sanatı' müzayedesinde 23 eserin alıcı bulamaması, birçok eserin de Türkler tarafından satın alınması yeni bir tartışmayı beraberinde getirdi. Aylardır galeri galeri gezerek Türk sanatçıların izini süren Sotheby's müzayededen (kendi deyişiyle 'mallardan') beklenen geliri elde etti. Şirket, Türk sanatçıların eserlerinden 1 milyon 349 bin 500 sterlin (3 milyon 295 bin TL) gelir sağlayarak bereketli bir pazar keşfetmiş oldu. Müzayedede Leyla Gediz, Turan Aksoy, Seyhun Topuz, Hüseyin Alptekin, Gülsün Karamustafa, İnci Eviner, Albert Bitran, Nejad Melih Devrim, İrfan Önürmen, Ferruh Başağa, Erdağ Aksel gibi sanatçıların 23 eseri ise alıcı bulamadı. Satılan eserlerin yüzde 66'sını ise Türk koleksiyonerlere gitti. Bu sonuçtan sonra "Sotheby's sanatçı seçiminde yanlış mı davrandı?" sorusu gündeme geldi. Zira köklü bir müzayede evinin dünyanın dört bir yanında yaptığı tanıtımlara rağmen elinde bu kadar eserin kalması çok da alışılmış bir durum değildi.

Her müzayedede satılmayan eserlerin olabileceğini söyleyen Galeri Nev'in yöneticisi Haldun Dostoğlu, "Satılmayan eserler için demek ki 'Sotheby's eser tercihlerini doğru yapamamış, satamayacağı eserler seçmiş' diye yorumlayabiliriz." diyor. '35 yıllık galericiyim, ne kıymetli resimler gördük, ama katalogdaki resimlerin pek çoğu sıradandı.' diyen Yahşi Baraz "İyi bir araştırma yapılmadı, seçim aceleye getirildi ve son derece zevksiz bir manzara ortaya çıktı." şeklinde konuşuyor. Rüştü Sungur, Sotheby's tüm eserleri satsaydı yine bir kulp bulunacağını söylüyor. Sotheby's yetkilileri ise Türk çağdaş sanatı ile ilgili olarak yaptıkları bu ilk açık artırmanın başarılı geçtiği kanaatinde. Öyle ki pek çok sanat eserinin tahmin edilen fiyatlarını ikiye katladığını duyurdu.

Mubin Orhon ve Erol Akyavaş her zamanki gibi müzayedenin gözdesiyken bu ikiliye müzayedenin kapağına konulan genç sanatçı Taner Ceylan da eklendi. 60-80 bin sterline satılması beklenen Mübin Orhon'un tablosu 193 bin 250 sterline satıldı. En yüksek fiyata alıcı bulan ikinci eser ise Fahrelnissa Zeid'in Minatör adlı tablosu oldu.

'Daha dikkatli olabilirlerdi'
Haldun Dostoğlu (Galeri Nev)

"Alıcıların çoğunluğu'nun Türk olması normal, uluslararası bir market yaratılacaksa öncelikle lokal destek aranır. Hindistan sanatı çıkarken de öyle olmuştu. Satılmayan eserler her müzayedede olur. Aslında çok iyi bir gelir elde etmiş. Satılmayan eserleri Sotheby's eser tercihlerini doğru yapamamış diye yorumlayabiliriz. İyi bir pazar araştırması yaptılar ama daha dikkatli yapabilirlerdi bu seçimi. Türkiye'deki pastadan onlar da nasiplenmek istiyorlar."
'Başarılı bir satıştı' 
Rüştü Sungur (Artium Sanat Evi)

"Son derece başarılı bir satıştı, şirket eserlerin hepsini de satsa yine bir kulp bulunacaktı. Bu bizim sanat piyasamızın birbirine çamur atmasıdır. Maalesef Türkiye'de böyle bir piyasa oluşmuş durumda. Bu tartışmalar Sothebys'in kataloğuna giremeyenlerin çıkardığı dedikodular. Gitmeyenler neden beni götürmediler diye düşünsün."

'Seçim aceleye getirildi'
Yahşi Baraz (Galeri Baraz)

"Müzayede, ciddi bir yurtdışına açılış hareketi. Türk alıcıların bunu desteklemesi önemlidir. İyi bir tanıtım yapıldı. Beklenmeyen fiyatlara çıktı. Sotheby's eski bir kurum ama buraya gelen grup Türk resim sanatını bilmiyordu. Çok aceleye getirildi bu seçim. 10 sene sonra katalogda gördüğünüz isimleri duyamayacaksınız. Erol Akyavaş'ın bile en çirkin resimlerini seçmişler."

Musa İğrek, İstanbul
Zaman Gazetesi
07/03/2009

Yorumlar