İstanbul'u tüm kuytularıyla bir kitaba sığdırmak mümkün mü? Elbette değil. Bu kente dair önümüze konulan her şey hep eksik kalacaktır. "İstanbul'u tanımadıkça, kendinizi bulamazsınız." diye seslenen Tanpınar'a tutunursak bu şehri keşfetmenin en keyifli yolu biraz da ona dair yazılanlardan geçiyor.
İstanbul külliyatının en güzel kitapları Reşat Ekrem Koçu'nun yarım kalan İstanbul Ansiklopedisi ve Tarih Vakfı'nın çıkarttığı İstanbul Ansiklopedisi herkesçe malum. Bu güzel ikilinin kıyısına bir ansiklopedi daha konuldu. 2010 Ajansı'nın desteğiyle NTV Yayınları'nın hazırladığı İstanbul Ansiklopedisi, şehri 1.010 sayfayla 350 maddeye sığdırmaya çalışıyor. Enis Batur'un danışmanlığını, Sevin Okyay'ın yayın koordinatörlüğünü yaptığı ansiklopediye bilim, sanat, edebiyat dünyasından 150'yi aşkın isim katkıda bulundu. Bu şehre dair irili ufaklı ne varsa, ansiklopedinin sayfalarında. Kitabın dün gerçekleştirilen tanıtım toplantısına İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı Sekreteri Yılmaz Kurt, Sevin Okyay ve NTV Yayınları Genel Koordinatörü Mustafa Dağıstan katıldı.
Enis Batur, bu ansiklopedinin ilk müjdesini verdiği bir söyleşisinde şöyle demişti: "Nesnel bilgilerden çok, bu işe Türkiye'de gönül vermiş insanların daha sübjektif izlenimlerinden yola çıkarak yazdıkları maddelerden oluşacak, keyif ağırlıklı bir ansiklopedi." Batur'un dedikleri aynı ile vaki. Zira kitap, bilindik ansiklopedilerden epey farklı. Katkıda bulunan yazarların edebiyatçı olmasından olsa gerek, sıcak bir üslup var metinlerde.
Ansiklopediyi elinize aldığınızda büyük bir eksiklik var maalesef. Gözden mi kaçtı bilinmez ama ansiklopedide ne indeks ne de içindekiler kısmı var. Ansiklopedide 21. yüzyılın ilk on yılındaki gelişmeler de göz önünde bulundurulmuş. Deprem, yangın, salgın hastalıklar gibi kentin sosyo-ekonomik hayatını doğrudan etkileyen toplumsal olaylar da maddeler arasında. Tarih öncesinden Bizans, Osmanlı ve Cumhuriyet'e uzanan olaylar, kurumlar, semtler, mimari, doğa, müzik ve gösteri sanatları, mitoloji ve insanlar üzerinden İstanbul anlatılıyor. Batur, "ansiklopedinin zaman içinde yenilenerek canlı bir organizma halinde tutulacağını" söylüyor. Kitap için iyi bir arşiv taraması yapılmış. İlk kez yayımlanan belgeler, fotoğraflar yoğun bir emek ürünü.
Ansiklopedinin yazar kadrosuna bakınca kitabın nasıl bir seyir izlediğini görmek mümkün: Semavi Eyice, Doğan Kuban, Haydar Ergülen, Beşir Ayvazoğlu, Oruç Aruoba, Sadık Yalsızuçanlar, Afife Batur, Emre Ayvaz, Selahattin Özpalabıyıklar, Kaya Özsezgin, Ayfer Tunç, Erol Üyepazarcı, Nedret İşli, Sabri Koz, Nursel Duruel, Ekrem Işın... Uzunca bir liste. Bir edebi metni okur gibi elinize aldığınız ansiklopedinin sayfalarını çevirdikçe keşke fotoğraflar renkli olsaydı diyorsunuz. Bu evladiyelik ansiklopedinin fiyatı ise 120 TL.
Musa İğrek, İstanbul
Zaman Gazetesi
22/12/2010
Yorumlar
Yorum Gönder