Avrupa ülkeleri, e-kitapta vergiyi düşürüyor


E-kitaplardaki vergi oranı, Ocak 2015 ile yeni bir zemine kavuşuyor. Avrupa Komisyonu, geçtiğimiz ekim ayında dijital teknolojideki vergi oranlarında yeni bir düzenlemeye gideceğini duyursa da yapılan görüşmelerden bir sonuç alınamadı. Avrupa Birliği’ne üye kimi ülkeler, teknoloji endüstrisini çekmek için vergi oranlarında indirime giderek haksız bir rekabet sağlarken, e-kitaptaki vergi indirimine mesafeli duruyor. Avrupa Birliği ülkelerinde geçerli olmak üzere ortak bir e-kitap vergilendirilmesiyle ilgili toplantıdan, birliğe üye ülkeleri memnun edecek bir karar çıkmamasının ardından, ülkeler e-kitap konusunda kendi vergilendirmelerini uygulamaya başladı.

Birliğe üye ülkelerden İtalya e-kitaptaki % 22 olan vergiyi % 4’e, Malta ise % 18 oranındaki vergiyi % 5’e düşürerek her iki ülke de vergiyi basılı kitapla aynı seviyeye indirmiş oldu. Bu yeni vergi oranları Ocak 2015 itibarıyla geçerli olacak. İtalya ve Malta’nın bu kararından sonra birliğe üye diğer bazı ülkelerin de indirime geçmesi bekleniyor. Avrupa’nın pek çok ülkesinde e-kitaplardaki vergi oranı yüzde 3,5 ile yüzde 7 arasında değişirken, basılı kitaplar vergiden muaf tutuluyor.

Okurun ülkesine göre vergi oranı

E-kitapların vergilendirilmesindeki bir başka önemli gelişme ise satın alınan kitabın o ülkenin e-kitaptaki vergi oranına göre fiyatlandırılacağı. Bir başka deyişle e-kitap satışı yapan sitelerin yayın yaptığı ülkelerden öte, okurun kitabı satın aldığı yerin vergilendirmesi söz konusu olacak. Bu gelişme Amazon, Kobo ve Nook gibi e-kitap firmalarının uyguladıkları indirimlerle merkezi konumuna dönüşen Fransa ve Lüksemburg gibi ülkelerin bu haksız kazancına karşı bir önlem olarak görülüyor. Zira İngiltere ve Almanya gibi ülkeler bu durumdan rahatsızdı. Özellikle Fransa’nın bu düşük vergi politikasından dolayı Avrupa Adalet Divanı’yla başı dertte.

Satın alınan e-kitabın okurun bulunduğu ülkeye göre vergilendirilmesi e-kitap endüstrisinde büyük bir gelişme olarak görülüyor. Bunun yanı sıra dünyanın gelişen 8. büyük yayıncılık endüstrisine sahip Güney Kore, vergi konusunda yayıncılar için model bir ülke. Güney Kore’de standart vergi oranı yüzde 10 iken, basılı ve e-kitap ise vergiden muaf tutulmakta. Avrupa Birliği Komisyonu, birliğe üye ülkelerdeki farklılıkları gidermek ve e-kitaptaki vergi oranında standart bir indirim yapma çabası şimdilik olumsuz neticelenmiş durumda. Fakat her iki gelişme göz önünde bulundurulduğunda Uluslararası Yayıncılar Birliği’nden Jens Bammel’in “Basılı kitap ve e-kitaptaki vergi oranlarının azaltılması okumayı ve kitap alım gücünü artıracak.” sözlerini haklı çıkarıyor.
Türkiye’de e-kitap vergisi

Türkiye’yi Avrupa Birliği üyeleriyle kıyasladığımızda arada büyük farklılıklar söz konusu. Ülkedeki pek çok yayıncının dile getirdiği yüksek vergilendirmeler, dijital alanda üretime bir engel olarak sunulurken, çeşitli adımlar da atılmadı değil. Geçtiğimiz yılın aralık ayında Bakanlar Kurulu kararına göre, elektronik kitap ve benzeri yayınların elektronik ortamda satışında uygulanacak KDV oranı, 1 Aralık’ta yüzde 18’den 8’e düşürülmüştü. Bu indirimle birlikte basılı kitap ile e-kitabın vergi oranı eşitlenmiş oldu. Son bir yıl içerisinde yayımlanan e-kitaplara ve bunların çeşitliliğine baktığımızda bu indirimin çok da olumlu karşılanmadığı görülüyor. E-kitap sektörünün önümüzdeki yıllarda daha da hareketleneceğini göz önünde bulundurursak, hem Avrupa Birliği ülkelerinde hem de Türkiye’de e-kitaplara uygulanan vergi konusunda ciddi tartışmaların yaşanacağını söylemek mümkün.

Musa İğrek, Londra
Zaman Gazetesi
18 Aralık 2014

Yorumlar