Kırkından sonra yazarlık zor mu?


İngiliz yazar Joanna Walsh, geçtiğimiz aralık ayında “İyi yeni yazar listeleri neden hep 40 yaşın altında?” sorusunu gündeme getirmiş, bu listelerin ‘saçmalık' olduğunu vurgulamıştı. Edebiyat dünyasında 40 yaş sendromunun varlığını tartışmaya açan bu sözler, epey konuşulmuştu. Bu listelerin sadece 40 yaşın altına odaklanmasını eleştiren Walsh, edebiyatın bir spor müsabakası, bir güzellik yarışması gibi çeşitli yaş gruplarına göre sınıflandırılamayacağını dile getirmişti. 

Walsh haksız da değildi, zira pek çok yayın mecrasında karşımıza çıkan bu listeleri anlamak epey güç. Bu kırk yaş tartışmasına yeni bir yazar daha eklendi. Çağdaş İngiliz edebiyatının, birçok ödüllere sahip taşlama yazarı David Lodge, geçtiğimiz pazar günü BBC 4 Radyosu'nda, yazarların kırk yaşına kadar en verimli dönemlerini geçirdiklerini, sonrasında ise üretkenliklerinin azaldığını dile getirdi.

Türkiyeli okurların da Yazar, Yazar, Kurgu Sanatı, Dünya Küçük ve Yerleri Değiştirelim gibi kitaplarla tanıdığı 80 yaşındaki Lodge, yeni bir roman yazamayabileceğini belirterek, içine sineceği bir kurguyu bulmakta zorlandığını aktardı. Bir yazar olarak üretkenliğin yaş ilerledikçe zorlu bir sürece girip tıkandığını dile getiren Lodge, özellikle kurmaca eserlerde bu süreçte çok yorulduğunu belirtti. 

Lodge'un edebiyatta 40 yaş sendromu tartışmasına yeni bir katkıda bulunduğu kesin fakat öte tarafta, kırkından sonra kitap çıkaran yazarlara yardımcı olan oluşumları da hatırlatmak lazım. 2011'de Amerika merkezli Bloom adlı edebi hareket, 40 yaşından sonra ilk kitabını yayımlayan yazarlara destek olmak için bir çalışma başlatmış ve onlara her türlü desteği veren bir platform oluşturmuştu. 

Edebi üretimin tıpkı yazının kendisi gibi biricik bir uğraş olduğu kesin, bunu yaş ile sınırlandırmak biraz tartışmalı bir hal alsa da her yazar için, İlhan Berk'in deyişiyle, bu cehennemin hararetinin, ne zaman sonlanacağını kestirmek zor. Charles Bukowski'nin 49, Henry Miller'in 40; Raymond Chandler'in 51 ve George Eliot'ın 50 yaşında ilk kitaplarını yayımladıklarını da bir kenara yazalım.

Musa İğrek, Londra
Zaman Gazetesi
10 Haziran 2015

Yorumlar